Ludzie są solą ziemi

Gold mine. Serra Pelada, state of Pará, Brazil, 1986; źródło: artsy.net

Sebastião Salgado od kilkudziesięciu lat za pomocą swoich fotografii szkicuje przerażającą panoramę piekła. Bieda i cierpienie dotykające całe społeczeństwa, wojny, ludobójstwa, klęski naturalne i katastrofy wywołane przez człowieka – utrwalone w formie pięciu monumentalnych projektów. Temat nigdy nie zostanie wyczerpany, jednak wpływ działalności znanego fotoreportera na nasze rozumienie kondycji człowieka i kultur dotkniętych najgorszymi problemami jest bezsprzeczny. Doskonałym wprowadzeniem w tema-
tykę twórczości Salgado jest natomiast film dokumentalny z 2014 roku pt. „Sól ziemi”.

Źródło ilustracji: film.onet.pl

Kuwait, 1991; źródło: artsy.net

The once-prestigious Jade Maiwan Avenue. Kabul, Afghanistan, 1996; źródło: artsy.net

Choć twórczość Salgado oparta jest w znacznym stopniu na społecznym reportażu przy pomocy odpowiednich środków wizualnych, fotograf wypracował bardzo charakterystyczne techniki „malowania światłem”. Rzeczywistość odtwarza wyłącznie na monochroma-
tycznych, kontrastowych i niezwykle dramatycznych fotografiach, polegając głównie na rzeźbiarskich właściwościach przestrzeni
i światła oraz perfekcyjnym warsztacie kompozycyjnym. W większości prac występuje wysoka rozpiętość tonalna i oświetlenie
o znacznie obniżonym natężeniu, dzięki czemu przesycona czerń przeważa nad srebrnymi światłocieniami. Zaangażowanie ideolo-
giczne wyrażone poprzez subiektywne kadry i niezwykła szczegółowość to kolejne ważne cechy estetyki Salgado, który dzięki unikatowemu stylowi stworzył bardzo spójne, konceptualne cykle.

Boys fleeing from southern Sudan [refugee calm], 1993; źródło: artsy.net

Film syna legendarnego artysty, Juliano Ribeiro Salgado, oraz Wima Wendersa, wybitnego reżysera i fotografa z zamiłowania,
to z pewnością jeden z najważniejszych dokumentów ostatnich lat. Uporządkowany, lecz bardzo nastrojowy portret wybitnego twórcy w połączeniu z prezentacją jego bogatego dorobku kształtują obraz niezwykle przejmujący. Estetykę filmu charakteryzuje jednak zupełnie inna myśl przewodnia od tej, która cechuje fotografie Salgado. Przepełnione szczegółami, skrajnie brutalne obrazy w połą-
czeniu ze skromną oprawą i minimalistyczną narracją tworzą doskonałą przestrzeń do poznania kultur dotkniętych okrutnym cierpieniem oraz pole do refleksji nad najtrudniejszymi problemami społecznymi.

Robert Szymański, 2A

Tekst powstał w ramach realizacji wydarzenia "Dwójkowa Wiosna Fotograficzna".

Blind Woman, Mali, 1985; źródło: artsy.net